Chcesz zająć się prowadzeniem przedsiębiorstwa na przykład w formie spółki z o.o. lub innej spółki kapitałowej albo spółki jawnej, jednak nie wiesz, co możesz wnieść do niej tytułem wkładu lub jak poprawnie opisać wkłady w umowie spółki? Myślisz, że jedyną drogą do rozpoczęcia prowadzenia własnego biznesu jest posiadanie środków pieniężnych czy to w gotówce, czy ulokowanych na rachunku bankowym, które następnie wniesiesz do spółki, na przykład do spółki z o.o.? Niekonieczne. W tej publikacji przybliżymy Ci, co może zostać wniesione do spółki tytułem wkładu przy rozróżnieniu poszczególnych rodzajów spółek funkcjonujących na polskim rynku. Dzięki temu będziesz mógł ocenić czy posiadane przez Ciebie zasoby mogą być pomocne w utworzeniu spółki lub przystąpieniu do niej oraz jak mogą zostać określone wkłady w umowie spółki. Zapraszamy do lektury!
Wkład pieniężny
Wkład pieniężny polega na przeniesieniu przez wspólnika na rzecz spółki określonej sumy pieniężnej, w formie gotówkowej (wpłata do kasy spółki), jak również bezgotówkowej (wpłata na rachunek bankowy spółki).
W związku z tym, chcąc wnieść ten rodzaj wkładu do spółki, możesz przekazać na jej rzecz gotówkę, wpłacając środki do kasy spółki. Jeśli jednak nie dysponujesz pieniądzem w gotówce, masz również szereg innych możliwości.
Możesz przykładowo dokonać wpłaty zadeklarowanego wkładu na rachunek bankowy spółki, wykonać przelew środków na jej rzecz, zlecić przekaz pieniężny, czy też skorzystać z czeku bankierskiego. Na rynku istnieje wiele możliwości w zakresie bezgotówkowego obrotu środkami finansowymi.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że wkładem pieniężnym nie będzie jednak weksel, chociaż posiada on funkcję płatniczą. W związku z tym, o ile nie dysponujesz innymi środkami pieniężnymi, wniesienie przez Ciebie wkładu o charakterze pieniężnym będzie niemożliwe.
Co również ważne, wkład pieniężny może zostać także wyrażony w walucie obcej. Wobec tego, jeśli dysponujesz zagraniczną walutą czy to w gotówce, czy to zgromadzoną na przykład na rachunku bankowym – również te środki mogą stanowić Twój wkład pieniężny do spółki.
Wkład niepieniężny.
Odnosząc się do wkładu niepieniężnego, musimy zastanowić się przede wszystkim, co może być jego przedmiotem.
Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z dnia 20 maja 1992 roku, który wciąż pozostaje aktualny – przedmiotem wkładu niepieniężnego może być wszystko to, co nie jest pieniądzem, ale przedstawia jakąkolwiek wartość majątkową. W związku z tym katalog praw, które mogą stanowić przedmiot tego rodzaju wkładu, nie ma charakteru zamkniętego, dając ogromne możliwości w zakresie tego co może nim być co jednak nie oznacza, że możesz wnieść wszystko. W wielu wypadkach wkład będzie musiał mieć odzwierciedlenie w bilansie spółki, a więc musi mieć zdolność bilansową.
Wśród rodzajów wkładów niepieniężnych możemy wyróżnić przede wszystkim:
- wkład rzeczowy (prawa rzeczowe) a wśród nich: własność nieruchomości i rzeczy ruchomych (np. samochodów, maszyn, sprzętu biurowego), udział we współwłasności, użytkowanie wieczyste; w tym zakresie możemy także wskazać przedsiębiorstwo oraz zorganizowaną część przedsiębiorstwa (ZCP);
- prawa obligacyjne, a zatem: wierzytelności, udziały w innej spółce z o.o., akcje w spółce akcyjnej, prawa z umów cywilnoprawnych.
- prawa majątkowe na dobrach niematerialnych, czyli na przykład: prawa własności intelektualnej np. znaku towarowego, patenty, majątkowe prawa autorskie.
Przedmiotem aportu może również zostać przedsiębiorstwo. Co jednak istotne, jeżeli środki płatnicze wchodzą w skład przedsiębiorstwa, będą one stanowiły wkład niepieniężny.
Warto także wspomnieć, że wartość wkładu niepieniężnego decyduje o wysokości wkładu w danej spółce tj. o konkretnej liczbie akcji, udziałów lub określa ona wysokość udziałów w zyskach danego wspólnika. W związku z tym wspólnik, który zawyżył wartość niepieniężnego wkładu w stosunku do wartości zbywczej w dniu zawarcia umowy spółki, będzie zobowiązany do wyrównania spółce różnicy. Zarząd spółki, w spółkach kapitałowych jest zobowiązany do weryfikacji wartości przedmiotu wkładu.
Prawa niezbywalne.
Zapamiętaj, że w żadnym wypadku nie będzie zachodziła możliwość przeniesienia na spółkę tytułem wkładu prawa niezbywalnego. Niezbywalnego, czyli takiego, którego zgodnie z przepisami prawa nie można zbyć. W pewnych wypadkach będzie można jednak je ustanowić na rzecz spółki.
Czym jednak są prawa o niezbywalnym charakterze? Przede wszystkim, wskazać należy, że to czy dane prawo jest niezbywalne, wynika zasadniczo z przepisów szczegółowych, które je regulują. Do praw niezbywalnych zaliczamy natomiast między innymi:
- użytkowanie;
- służebności osobiste;
- prawo odkupu;
- prawo pierwokupu;
- prawo dożywocia.
Świadczenie pracy lub usług a wkład do spółki.
Warto także zastanowić się, czy świadczenie usług bądź pracy mogą stanowić wkład niepieniężny do spółki osobowej lub spółki kapitałowej (np. spółki z o.o.). Odpowiedź brzmi – to zależy od tego, do jakiej spółki miałoby zostać ono wniesione.
W dalszej części publikacji wskażemy Ci, odnosząc się do każdego rodzaju spółki handlowej, co może stanowić przedmiot wkładu do niej. Tymczasem jednak zastanówmy się jak w ogóle rozumieć pojęcie świadczenia pracy lub usług.
Pojęcie świadczenia pracy, powinno być oceniane w oparciu o stosunki wypływające z zakresu prawa pracy, z wszystkimi łączącymi się z tym konsekwencjami.
Świadczeniem usług będzie natomiast wszystko to, co jest świadczeniem jednak nie mieści się w zakresie stosunków z zakresu prawa pracy – a zatem na przykład czynności, które mogą być wykonywane na podstawie umowy zlecenia, umowy o świadczenie usług czy też umowy o dzieło. W tym zakresie mieścić się będzie także świadczenie incydentalne, jednorazowe.
Rodzaj spółki a możliwości w zakresie wniesienia wkładu.
Jak zasygnalizowaliśmy we wcześniejszej części tej publikacji, w zależności od rodzaju spółki prawa handlowego, różnie będą mogły wyglądać wkłady, jakie są do nich wnoszone.
Na gruncie kodeksu spółek handlowych rozróżnia się dwie rodzaje spółek – spółki osobowe oraz spółki kapitałowe.
Wśród spółek osobowych wyróżniamy: spółki jawne, spółki partnerskie, spółki komandytowe oraz spółki komandytowo-akcyjne.
Do spółek kapitałowych zaliczamy natomiast: spółki z o.o., spółki akcyjne oraz stosunkowo nowe na rynku polskim – proste spółki akcyjne, które mogą zostać utworzone od 1 lipca 2021 roku.
Sprawdź w dalszej części publikacji, co możesz wnieść tytułem wkładu do danego rodzaju spółki.
Spółka jawna.
Do spółki jawnej mogą zostać wniesione zarówno wkłady o charakterze pieniężnym jak i o charakterze niepieniężnym. Może także dojść do sytuacji kiedy wspólnik spółki osobowej zdecyduje się zarówno na wniesienie wkładu niepieniężnego jak i wkładu o charakterze pieniężnym – umowa spółki powinna precyzyjnie określać tę kwestię.
Podkreślić należy także, że Kodeks spółek handlowych, wprost wskazuje, że wkład wspólnika spółki jawnej może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności, lub innych praw, a także na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki. Co więcej, rzeczy inne niż pieniądze mogą zostać wniesione do spółki na własność, jak również do używania.
Co istotne, w odniesieniu do spółki jawnej, nie ma przeszkód, aby przedmiotem wkładu niepieniężnego wspólnika było również świadczenie pracy lub usług. Wartość wkładu wspólnika, który decyduje się na wniesienie wkładu w postaci świadczenia pracy lub usług, może zostać oznaczona na przykład w stawkach godzinowych, tygodniowych, miesięcznych czy rocznych.
Zapamiętaj jednak, że zasadniczo w spółce jawnej, każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia jej spraw. W związku z tym, wkładem do spółki nie będzie mogło być świadczenie zarówno usług jak i pracy, które będzie polegało na prowadzeniu spraw spółki. Będzie to możliwe jedynie w sytuacji, gdy zgodnie z zapisami umowy spółki wspólnik zostanie zwolniony z obowiązku prowadzenia jej spraw.
Co więcej, w przypadku spółki jawnej, wspólnicy mają możliwość ustanowienie prawa niezbywalnego na rzecz spółki jawnej.
Spółka partnerska.
Kodeks spółek handlowych nie zawiera szczegółowej regulacji, wskazującej na to co może zostać wniesione do spółki partnerskiej tytułem wkładu. W związku z tym należy odwołać się w tym zakresie do przepisów dotyczących spółki jawnej.
W związku z tym decydując się na założenie spółki partnerskiej, tytułem wkładu do niej będziesz mógł wnieść zarówno pieniądze, jak i również będziesz mógł przenieść lub obciążyć własność rzeczy lub innych praw. Co więcej, Twój wkład będzie mógł również polegać na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki. Rozważania we wcześniejszej części publikacji dotyczące spółki jawnej pozostają w całości aktualne w odniesieniu do spółki partnerskiej.
Spółka komandytowa.
Oceniając, co może być wkładem do spółki komandytowej, podobnie, jak w przypadku spółki partnerskiej, również należy odnieść się do regulacji dotyczącej spółki jawnej. Równocześnie jednak należy odnieść się do dwóch kategorii wspólników, jakie występują w spółce komandytowej – a mianowicie do komplementariusza i komandytariusza.
W odniesieniu do wkładu komplementariusza – całe rozważania dotyczące wkładu wspólnika w spółce jawnej pozostają aktualne. Nieco inaczej ma się jednak rzecz, w odniesieniu do komandytariusza, występują w tym zakresie bowiem pewne ograniczenia.
Przede wszystkim zapamiętaj, że jeśli zdecydujesz się na bycie komandytariuszem w spółce komandytowej, to Twoim wkładem do spółki nie będzie mogło, co do zasady być:
- zobowiązanie do wykonywania pracy lub usług na rzecz spółki;
- wynagrodzenie za usługi świadczone przy powstaniu spółki.
Będą one mogły jednak stanowić Twój wkład niepieniężny do spółki komandytowej, jeśli wartość innych wniesionych przez Ciebie wkładów nie będzie niższa od wysokości sumy komandytowej.
Co więcej, jeśli komplementariuszem w spółce komandytowej jest spółka kapitałowa (spółka z o.o., spółka akcyjna, prosta spółka akcyjna), a Ty jesteś wspólnikiem tej spółki, to Twoim wkładem nie mogą być Twoje udziały lub akcje w tejże spółce.
Spółka komandytowo-akcyjna.
Rozważając, co może być przedmiotem wkładu do spółki komandytowo-akcyjnej, należy podobnie jak w przypadku spółki komandytowej, dokonać rozróżnienia na dwie kategorie wspólników. W tego rodzaju spółce możemy bowiem wyróżnić komplementariuszy oraz akcjonariuszy.
Sytuacja komplementariuszy będzie tożsama z sytuacją komplementariuszy w spółce komandytowej, a zatem również w tym przypadku należy posiłkować się przepisami dotyczącymi spółek jawnych.
Natomiast w przypadku akcjonariusza, konieczne będzie zajrzenie do przepisów Kodeksu spółek handlowych, dotyczących spółki akcyjnej. Przepisy te w znaczny sposób ograniczają przedmiot wkładu, jaki może zostać wniesiony do spółki komandytowo-akcyjnej przez akcjonariusza.
Wkładem akcjonariusza będą mogły być zarówno wkłady o charakterze pieniężnym, jak i niepieniężne jednak właśnie w zakresie wkładów niepieniężnych występować będą ograniczenia. Przedmiotem wkładu niepieniężnego akcjonariusza w spółce komandytowo-akcyjnej nie będzie mogło być bowiem prawo niezbywalne (np. ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego np. użytkowania), jak również świadczenie czy to usług, czy pracy.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
W odniesieniu do spółki z o.o., wkłady wnoszone będą przez wspólników na pokrycie kapitału zakładowego w tej spółce kapitałowej, który wynosi minimalnie 5 tysięcy złotych.
Podobnie jak w przypadku akcjonariusza w spółce komandytowo-akcyjnej, przedmiotem wkładu wspólników do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mogą być zarówno wkłady pieniężne jak i o charakterze niepieniężnym – te drugie jednak z pewnymi ograniczeniami.
Wspólnik będzie miał także możliwość wniesienia wkładu mieszanego do spółki z o.o. – tzn. wniesienie wkładów będzie mogło polegać na wniesieniu na pokrycie kapitału zakładowego po części wkładu o charakterze pieniężnym, a po części wkładu niepieniężnego.
Ograniczeniem będzie występowało natomiast w zakresie wkładu niepieniężnego, którym nie będzie mogło być prawo niezbywalne, jak również świadczenie zarówno usług jak i pracy.
Warto również wspomnieć, że umowa spółki z o.o. może zostać zawarta także przy wykorzystaniu wzorca umowy spółki. W takim wypadku nie będzie jednak możliwe wniesienie wkładu o charakterze niepieniężnym.
Spółka akcyjna.
Również w odniesieniu do spółki kapitałowej, jaką jest spółka akcyjna, wkładem do niej na kapitał zakładowy, wynoszący minimalnie 100 tysięcy złotych, będą mogły być zarówno wkłady o charakterze pieniężnym, jak i niepieniężne, jak również wkłady mieszane.
Jednak również w tym wypadku, wkładem niepieniężnym nie będzie mogło być prawo niezbywalne oraz świadczenie pracy bądź usług. Występuje zatem tożsama sytuacja, jak w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
Prosta spółka akcyjna.
Ostatnią ze spółek prawa handlowego jest prosta spółka akcyjna. Aby prawidłowo określić, co może być przedmiotem wkładu do niej, musimy na wstępie rozróżnić dwa pojęcia, a mianowicie wkłady wnoszone na pokrycie kapitału akcyjnego oraz wkłady wnoszone na pokrycie akcji.
W przypadku wkładów na pokrycie kapitału akcyjnego – będą to zarówno wkłady pieniężne jak i wkłady niepieniężne jednakże z takimi samymi ograniczeniami jak w spółce z o.o. oraz spółce akcyjnej. Wkładem niepieniężnym nie będą zatem mogły być prawa o niezbywalnym charakterze oraz świadczenie pracy bądź usług.
Inaczej sytuacja przedstawiać się będzie w odniesieniu do wkładu wnoszonego na pokrycie akcji. W ich wypadku możliwe jest, aby wkładem niepieniężnym na pokrycie akcji było również świadczenie pracy lub usług.
Podsumowanie.
Na podstawie obowiązujących przepisów, można stwierdzić, że obowiązek wniesienia wkładu stanowi jeden z podstawowych elementów przy zawieraniu umowy każdej ze spółek. Są one konieczne do powstania spółki – niezależnie od jej rodzaju.
Co więcej, wspólnicy są zobowiązani dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie przez wspólników wkładów do spółki. Istnieje przy tym szeroki wybór w zakresie tego co może stanowić wkład do spółki, do której chcesz przystąpić.
Możemy rozróżnić przede wszystkim wkłady o charakterze pieniężnym oraz wkłady niepieniężne, co daje szeroki wachlarz możliwości na wniesienie wkładu, w zależności co należy do majątku wspólnika.
Musisz jednak pamiętać, że przepisy zawierają pewne ograniczenia w zakresie tego, co może zostać do nich wniesione tytułem wkładu – zasadnicze znaczenie ma w tym zakresie rodzaj spółki. W szczególności ograniczenia te występują w odniesieniu do wniesienia praw niezbywalnych, jak również świadczenia pracy bądź usług do spółki kapitałowej (np. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) na kapitał zakładowy. Znacznie mniejsze ograniczenia występują w spółce osobowej.
W związku z tym warto, abyś skonsultował się z doradcą, w szczególności adwokatem lub radcą prawnym, który pomoże Ci prawidłowo skonstruować zapisy umowy spółki i w tym poprawnie określić wartość wkładu (oraz na przykład wartość nominalną objętych udziałów w przypadku spółki z o.o.)
Oferta Kancelarii.
Jeśli chcesz rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki prawa handlowego i zastanawiasz się, czy posiadany przez Ciebie majątek może stanowić wkład pieniężny lub wkład niepieniężny do spółki na przykład na jej kapitał zakładowy, a w związku z tym potrzebujesz doradztwa prawnego tak, aby w umowie spółki zawarte zostały prawidłowe zapisy bądź chcesz uzyskać pomoc przy zgłoszeniu spółki do sądu rejestrowego, zapoznaj się z ofertą Kancelarii.
Zapraszamy do kontaktu pod nr tel.: (+48) 511 090 050.
Zapraszamy do zapoznania się z ofertą Kancelarii w tym zakresie oraz z naszą ofertę usług świadczonych online na naszej Platformie Obsługi Prawnej i Podatkowej Online.