Równoważny czas pracy jest jednym z najbardziej elastycznych trybów pracy, jakie wymienia Kodeks Pracy. Dzięki jego wdrożeniu w firmie pracodawca zyskuje możliwość dobrego planowania czasu pracy w ramach konkretnego okresu rozliczeniowego, który zwykle wynosi jeden miesiąc kalendarzowy. Równoważny czas pracy daje możliwość wydłużenia dobowego wymiaru pracy do 12. a nawet 24. godzin. Taka możliwość jest doceniana zwłaszcza w branżach charakteryzujących się sezonowym zapotrzebowaniem na pracowników.
Czym na tle innych systemów wyróżnia się równoważny czas pracy?
Równoważny czas pracy jest jednym z systemów rozliczania czasu pracy. Zasady jego stosowania są ściśle określone w Kodeksie Pracy. Zastosowanie w firmie równoważnego czasu pracy polega na wydłużeniu lub skróceniu standardowego, 8-godzinnego wymiaru czasu pracy, co daje pracodawcy pełną swobodę w ustalaniu godzin zarówno rozpoczęcia, jak i zakończenia pracy zatrudnionych osób.
Co jednak istotne, dobowy wymiar czasu pracy nie może przekraczać 12 godzin w przypadku wykonywania standardowych prac oraz 16 godzin w przypadku osób zajmujących się ochroną mienia i pracujących przy dozorze urządzeń. Dobowy wymiar czasu pracy może jednak wynosić nawet 24 godziny, ale tylko w przypadku np. pracowników straży pożarnej, służb ratowniczych oraz wojska.
Osobom, które pracują w systemie równoważnego czasu pracy, przysługuje odpoczynek w dokładnie takim samym wymiarze godzin, jakie przepracowały w dniu o wydłużonym wymiarze czasu pracy. Jeśli dobowy wymiar czasu pracy nie został wydłużony, odpoczynek wynosi co najmniej 11 godzin. W celu dostosowania czasu pracy do ustalonego wymiaru etatu stosowany jest tzw. okres rozliczeniowy, który zazwyczaj jest równy co do długości miesiącowi kalendarzowemu. Wprowadzenie równoważnego czasu pracy gwarantuje korzyści dla pracodawcy – przede wszystkim nie musi on ponosić dodatkowych kosztów, związanych z rozliczaniem godzin nadliczbowych.
Dlaczego warto zdecydować się na równoważny czas pracy i jak go wdrożyć?
Równoważny czas pracy ma wiele zalet i z tego powodu jest coraz częściej branym pod uwagę systemem planowania czasu pracy. Idealnie sprawdza się w szczególności w tych branżach, w których występuje okresowe (sezonowe) zwiększenie natężenia pracy i tym samym większe zapotrzebowanie na dostępność pracowników. Dzięki jego wdrożeniu pracodawca unika ryzyka występowania nadgodzin, a co za tym idzie, zmniejsza koszty prowadzenia działalności gospodarczej. Aby zgodnie z prawem korzystać z zalet równoważnego czasu pracy, konieczne jest jednak tworzenie harmonogramów, czyli grafików czasu pracy, które zmieniają się z miesiąca na miesiąc.
W dzisiejszych czasach praca nad harmonogramami nie jest ani trudna, ani wymagająca pod względem czasowym. Większość firm korzysta bowiem w tym zakresie ze specjalnych aplikacji, które pozwalają szybko, sprawnie i bezbłędnie tworzyć grafiki w pełni zgodne z systemem równoważnego czasu pracy oraz aktualnie obowiązującymi przepisami prawnymi. Co więcej, programy tego typu pozwalają na uwzględnienie w harmonogramach czasu pracy także preferencji pracowników i ich osobistych wymagań, dzięki czemu perfekcyjnie odpowiadają zarówno na potrzeby firmy, jak i pracujących w jej interesie ludzi.