Dynamiczny rozwój elektromobilności w Polsce wiąże się nie tylko z rosnącą liczbą samochodów elektrycznych, ale również z potrzebą rozbudowy infrastruktury ładowania. Budowa nowoczesnej stacji ładowania to proces złożony – wymagający znajomości aktualnych przepisów prawa, wymagań technicznych oraz regulacji wyznaczanych przez kluczowe instytucje: Urząd Regulacji Energetyki (URE) i Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE). W tym artykule przedstawiamy najważniejsze aspekty, które należy uwzględnić podczas planowania i realizacji inwestycji w stację ładowania.
URE – co reguluje i jakie obowiązki nakłada na inwestora?
Urząd Regulacji Energetyki odpowiada za nadzór nad rynkiem energii w Polsce i określa formalne wymogi, jakie muszą spełnić operatorzy infrastruktury ładowania. W praktyce oznacza to m.in.:
obowiązek koncesyjny – dla podmiotów, które dostarczają energię elektryczną użytkownikom końcowym przez publiczną infrastrukturę ładowania, konieczne może być uzyskanie koncesji na obrót energią,
rejestracja punktu ładowania – zgodnie z ustawą o elektromobilności i paliwach alternatywnych, stacja ogólnodostępna musi być zgłoszona do rejestru EIPA prowadzonego przez UDT (ale wymogi URE też mają tu zastosowanie),
zgodność z taryfami i rozliczeniami – operator stacji musi zapewnić przejrzysty i zgodny z prawem sposób rozliczania energii elektrycznej oraz możliwość poboru danych pomiarowych.
Warto pamiętać, że jeśli stacja ładowania pojazdów będzie działać komercyjnie i oferować odpłatne usługi ładowania, należy dokładnie sprawdzić, czy podlega obowiązkowi koncesyjnemu lub taryfowemu.
PSE – kiedy mają znaczenie i jakie parametry są istotne?
Polskie Sieci Elektroenergetyczne, jako operator systemu przesyłowego, nie zajmują się bezpośrednio każdą pojedynczą stacją ładowania. Ich rola staje się istotna w przypadku inwestycji o dużej mocy lub zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie infrastruktury wysokiego napięcia.
Najważniejsze aspekty, które należy uwzględnić:
zapotrzebowanie mocy – stacje szybkiego ładowania (DC) o mocy powyżej 100 kW mogą wymagać odrębnego uzgodnienia warunków przyłączenia z operatorem systemu dystrybucyjnego (OSD), a w skrajnych przypadkach – z PSE.
wpływ na system elektroenergetyczny – przy większych inwestycjach konieczna jest analiza wpływu na jakość napięcia, poziom mocy biernej oraz stabilność sieci.
obowiązek wykonania układów pomiarowych – zgodnych z wymaganiami PSE i OSD (np. zdalny odczyt danych, pomiary kwartalne lub miesięczne, zgodność z IRiESP).
PSE mogą także wymagać przedstawienia dokumentacji technicznej, prognoz zużycia energii i charakterystyki pracy obiektu w kontekście lokalnej infrastruktury sieciowej.
Etapy planowania stacji ładowania – z perspektywy formalnej i technicznej
Aby sprostać wymaganiom URE i PSE, warto zaplanować cały proces inwestycyjny w oparciu o jasno określone etapy:
1. Analiza lokalizacji i zapotrzebowania na moc
Na tym etapie należy określić, czy stacja będzie publiczna czy prywatna, jaka będzie jej moc znamionowa i z jakiego rodzaju przyłączem energetycznym będzie korzystać. W zależności od tego należy skontaktować się z OSD i złożyć wniosek o warunki przyłączenia.
2. Pozyskanie niezbędnych zgód i zgłoszeń
W przypadku stacji ogólnodostępnych konieczne może być zgłoszenie do UDT oraz spełnienie warunków stawianych przez URE. Warto także na tym etapie ustalić, czy inwestor podlega obowiązkowi koncesyjnemu lub raportowemu.
3. Projekt techniczny i zgodność z IRiESD/IRiESP
Projekt powinien uwzględniać wymagania dotyczące instalacji energetycznych, zabezpieczeń, układów pomiarowych i integracji z systemem elektroenergetycznym. W przypadku większych inwestycji konieczne może być uzyskanie opinii PSE lub OSD.
4. Budowa i testy odbiorcze
Po zakończeniu budowy wykonuje się testy instalacji, w tym układów pomiarowych, komunikacji i integracji z systemami rozliczeniowymi. Zgodność z wymaganiami URE i PSE jest weryfikowana przed uruchomieniem.
5. Rejestracja, uruchomienie i monitoring
Po uruchomieniu stacji należy ją zgłosić do odpowiednich rejestrów, zapewnić integrację z systemami operatora (np. roaming, komunikacja OCPP) i rozpocząć monitorowanie pracy oraz zużycia energii.
Najczęstsze błędy przy realizacji stacji ładowania
Brak uwzględnienia wymagań URE i PSE na wczesnym etapie może prowadzić do:
opóźnień w przyłączeniu stacji do sieci,
konieczności kosztownych modyfikacji układów pomiarowych,
problemów z legalizacją i zgłoszeniem do rejestru ogólnodostępnych punktów ładowania,
braku zgodności z obowiązkami koncesyjnymi w przypadku działalności komercyjnej.
Podsumowanie – jak uniknąć formalnych pułapek?
Budowa stacji ładowania to nie tylko wybór odpowiedniego modelu ładowarki i lokalizacji. To przede wszystkim proces regulowany przez konkretne wymagania techniczne i prawne, wynikające z przepisów URE oraz procedur operatorów sieci elektroenergetycznych.
Aby uniknąć błędów, warto:
✅ nawiązać współpracę z projektantem znającym przepisy IRiESD i IRiESP,
✅ skonsultować inwestycję z lokalnym OSD już na etapie planowania,
✅ upewnić się, czy planowana działalność wymaga koncesji lub zgłoszenia do URE,
✅ dostosować układy pomiarowe do obowiązujących standardów.
Dobrze zaplanowana inwestycja to nie tylko oszczędność czasu i pieniędzy, ale również gwarancja, że stacja będzie działać legalnie i bezpiecznie – teraz i w przyszłości.