Wielu z nas giełda kojarzy się z miejscem, w którym dochodzi inwestycji giełdowych. Jak tak naprawdę działa giełda? Jaki udział w giełdzie mają biura maklerskie? Jaka instytucja sprawuje nadzór nad giełdą?
Czym jest giełda?
Podstawowym towarem na giełdzie jest instrument finansowy. Mogą to być akcje jakiejś spółki, albo obligacje Skarbu Państwa, czy też Prawa do Akcji. Zaletą instrumentu finansowego nad innymi towarami jest jego niematerialna postać. Jest to nic innego jak zapis w formie elektronicznej przechowywany w systemie komputerowym Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych (KDPW). Do zapisów ma również oczywiście dostęp klient w biurze maklerskim. Każda zmiana posiadania klienta powoduje również zmianę systemie KDPW oraz na rachunku maklerskim.
Kolejnymi ważnymi podmiotami na giełdzie są Emitent oraz Animator. Pierwszy z nich to podmiot, który wypuszcza akcje na giełdę. Może on zatrudnić Animatora, który będzie dbał o stałą wartość papieru wartościowego.
Za co odpowiada biuro maklerskie?
Każdy, kto chce dokonywać jakichkolwiek operacji na giełdzie, musi mieć w zasadzie założony rachunek w biurze maklerskim. Przy zamiarze dokonywania inwestycji jest to warunek niezbędny. Biuro maklerskie jest pośrednikiem pomiędzy klientem, a Emitentem. Chcąc kupić lub sprzedać akcje, musimy przelać odpowiednią kwotę pieniędzy na nasz rachunek w u maklera, następnie możemy zlecić maklerowi kupno lub sprzedaż instrumentów finansowych. Makler pobiera od zrealizowanych zleceń odpowiedni procent, w końcu on też musi jakoś zarabiać. Obecnie już niemal wszystkie biura maklerski umożliwiają klientom zlecanie operacji giełdowych przy pomocy internetu, co na pewno stanowi dla klienta spore ułatwienie.
Zlecenia giełdowe
Aby zlecenie giełdowe można było zrealizować, musi ono z reguły zawierać informacje takie jak:
- Typ zlecenia – kupno/sprzedaż
- Dane dotyczące składającego zlecenie
- Nazwę papieru
- Liczbę akcji spółki
- Datę założenia
- Terminy ważności zlecenia
Ewentualnie zlecenie może zawierać dodatkowe informacje.
Kto sprawuje nadzór nad giełdą?
Z założenia kontrolę nad giełdą sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego. Jej głównym zadaniem jest pilnowanie prawidłowego przebiegu dokonywanych operacji na giełdzie. Nie oznacza to oczywiście, że KNF bierze na siebie decyzje (dobre i złe) klientów, którzy kupują bądź sprzedają akcje.
Ryzyko inwestycyjne
Ryzyko inwestycyjne jest nieodłącznym elementem giełdy. Może być ono mniejsze lub większe. Jeżeli pragniemy w szybki sposób się wzbogacić, możemy koncentrować akcje jednej spółki. Wiążę się z tym jednak duże ryzyko. Możemy również dokonać dywersyfikacji portfela, a więc wykupywać akcje kilku różnych spółek. Dzięki temu stracimy mniej, ale nasze dochody nie będą duże. Dla większego bezpieczeństwa pieniądze można powierzyć funduszom inwestycyjnym.
Opracował: Adam Sadowski
Co to jest giełda?
Podstawowym towarem na giełdzie jest instrument finansowy. Mogą to być akcje jakiejś spółki, albo obligacje Skarbu Państwa, czy też Prawa do Akcji.