Pracownicy ze wschodu od lat uzupełniają braki wśród załogi firm budowlanych, remontowych oraz kadrę w branży produkcyjnej i przetwórczej. Zza granicy do Polski przybywają głównie Ukraińcy.
Pracodawcy cenią ich za sumienność i pracowitość, jednak ze względu na zmiany w przepisach, nie do końca wiedzą, jak ich zatrudniać. Oto, na co najbardziej należy zwrócić uwagę, przyjmując do pracy obywateli Ukrainy.
Pracownicy z Ukrainy i ich zatrudnianie – o tym musisz wiedzieć
Sytuację Ukraińców na polskim rynku pracy zmienił wybuch wojny. Jeszcze przed 24 lutego 2022 roku nie potrzebowali oni zezwolenia na pracę w Polsce, jednak pod pewnym warunkiem. Mogli oni podjąć pracę u polskiego pracodawcy na nie dłużej niż 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.
Po rozpoczęciu ukraińsko-rosyjskiego konfliktu zbrojnego nie tylko utrzymano przywilej pracy bez zezwolenia, ale także dano Ukraińcom możliwość zarabiania w Polsce przez znacznie dłuższy czas. Dotyczy to tych z nich, którzy:
- przybyli do Polski po 24 lutego 2022 roku w związku z wybuchem wojny,
- byli i pracowali w Polsce już przed 24 lutego 2022 roku, ale ich prawo pobytu kończyło się już po rozpoczęciu konfliktu.
Ukraińcy, którzy spełniają m.in. te kryteria, mogą pozostać i zarabiać w Polsce aż do 4 marca 2024 roku. Pracodawców obowiązuje też przestrzeganie przepisów dotyczących tego, kogo mogą zatrudnić i na jakich warunkach.
Po pierwsze – dowiedz się, kogo możesz zatrudnić
Jeżeli chcesz uniknąć problemów, to zadbaj, aby rekrutacja pracowników ze wschodu i zatrudnianie Ukraińców przebiegały ściśle zgodnie z przepisami. Musisz przede wszystkim wiedzieć, kto może u Ciebie pracować.
Są to:
- osoby uznawane w Polsce za obywateli ukraińskich. To, kto ma taki status, zmieniło się z wejściem w życie Ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Za Ukraińca jest uważana osoba, z której dokumentów wynika, że ma ukraińskie obywatelstwo. Oprócz tego jest nim jej współmałżonek będący cudzoziemcem, który przybył do Polski z powodu wybuchu wojny w lutym 2022 roku. Takiej osobie również przysługuje prawo do pobytu i pracy w Polsce;
- osoby mogące udowodnić, że przybyły na terytorium RP legalnie. Dowód na to znajduje się w paszporcie lub innym dokumencie podróżnym. Jest to stempel polskiej Straży Granicznej.
Po drugie – udaj się do powiatowego urzędu pracy
Niezależnie od tego, czy na Ukraińców czeka u Ciebie praca sezonowa, czy planujesz zatrudnić ich na stałe, należy zgłosić fakt nawiązania współpracy w powiatowym urzędzie pracy. Jeżeli zacznie pracować u Ciebie obywatel Ukrainy, to masz 14 dni od momentu, kiedy zaczął wykonywać on swoje obowiązki, na zgłoszenie tego:
- kto jest zatrudniany – musisz podać imię, nazwisko, datę urodzenia, płać i adres zamieszkania Ukraińca oraz numer PESEL – jeśli został mu nadany;
- kto zatrudnia ukraińskiego pracownika – wskaż nazwę firmy, adres jej siedziby, numer NIP, REGON oraz PKD i opis wykonywanej działalności. Natomiast jeśli jesteś osobą fizyczną, podaj swój PESEL i adres zamieszkania;
- jaką pracę wykonuje Ukrainiec – należy poinformować urząd o rodzaju umowy, wysokości wynagrodzenia miesięcznego lub stawce godzinowej, wymiarze godzinowym i miejscu pracy oraz o zajmowanym stanowisku. Należy też wskazać liczbę osób zatrudnionych w Twojej firmie obecnie i według stanu na dzień 23 lutego 2022 roku.
Po trzecie – zatrudnij pracowników z Ukrainy na odpowiednich warunkach
Zatrudniając Ukraińców, pamiętaj, aby:
- ich wynagrodzenie nie było mniejsze niż płaca minimalna lub najniższa stawka godzinowa;
- podpisać z nimi umowę cywilnoprawną lub umowę o pracę – na takich warunkach jak w zgłoszeniu do urzędu pracy;
- zgłosić ich do ubezpieczeń do ZUS-u – i to najpóźniej w ciągu 7 dni od podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy – zapewni mu to możliwość bezpłatnego korzystania ze służby zdrowia, a także świadczeń wypłaconych z tytułu choroby i macierzyństwa.
Zadbaj też o to, aby umowa i warunki pracy były w pełni zrozumiałe dla cudzoziemca. Najlepiej, jeżeli przetłumaczysz je na język ukraiński lub taki, w którym swobodnie się on porozumiewa.
Agencja zatrudnienia, czyli szybka rekrutacja pracowników z Ukrainy
Co rusz można znaleźć ogłoszenia typu „Ukraińcy do pracy”. Jednak chcąc mieć pewność legalnego zatrudnienia personelu z Ukrainy warto, aby zajęła się tym agencja pracy. Baza chętnych do zarabiania w Polsce Ukraińców oraz załatwienie wszystkich formalności przez profesjonalistów to spore ułatwienie dla pracodawców.
Agencja pracy tymczasowej Gremi Personal to też miejsce, gdzie znajdziesz pracowników, których potrzebujesz tylko na określony czas – np. realizując większe zamówienie lub projekt. Szukanie na własną rękę, zwłaszcza większej grupy ukraińskich pracowników, oraz czuwanie nad dokumentacją to trudne i karkołomne zadanie.
Zatrudniając Ukraińców, trzeba dobrze znać przepisy i umiejętnie wśród nich nawigować. Jeżeli pracodawca nie czuje się pewnie na gruncie biurokracji, może przemyśleć skorzystanie z usług agencji zatrudnienia. To tam czekają na niego ręce gotowe do pracy i specjaliści zajmujący się załatwianiem formalności.