Już ponad połowa zadań wykonywanych przez pracowników odbywa się z udziałem maszyn – wynika z raportu „Future of Jobs 2025” opracowanego przez Światowe Forum Ekonomiczne. W 30% zadań maszyny stanowią jedynie wsparcie dla człowieka, natomiast co piąte (22%) jest wykonywane samodzielnie przez maszyny i algorytmy. W pięcioletniej perspektywie urządzenia i rozwiązania cyfrowe będą odgrywać jeszcze większą rolę. Wyzwania czekające na polskich i międzynarodowych pracodawców oraz perspektywę pracowników różnych narodowości komentują eksperci Smart Solutions HR.
Cyfrowa transformacja
W 2030 roku spośród 100 zadań, ludzie samodzielnie będą wykonywać co trzecie (33%). Reszta podzieli się niemal po równo pomiędzy technologię (34%) oraz współpracę ludzi z maszynami (33%). Zwiększenie dostępności rozwiązań cyfrowych stanie się kluczowym czynnikiem zmian. W ciągu kolejnych pięciu lat trendy związane ze sztuczną inteligencją oraz technologią przetwarzania informacji doprowadzą do wyparcia dziewięciu milionów miejsc pracy oraz jednoczesnego stworzenia jedenastu milionów nowych. Specjaliści AI i uczenia maszynowego, inżynierowie energii odnawialnej, specjaliści ds. analizy danych czy deweloperzy aplikacji i oprogramowania to zawody, które będą rozwijać się najszybciej. Takie procesy mogą prowadzić do powstania nowych nisz na rynku pracy, ale także zwiększyć presję na przebranżowienie wśród starszych pracowników
W pierwszej kolejności ten trend spowoduje zmiany w poszukiwanych kompetencjach. Największe przesunięcie nastąpi z prac fizycznych i manualnych na umiejętności obsługi maszyn, współpracy z robotami i cobotami, konfiguracji oraz naprawy urządzeń. To oznacza, że szkoły zawodowe, technika i uczelnie będą musiały dostosować swoje programy, by kształcić specjalistów przygotowanych do współpracy z technologią. W kontekście obcokrajowców najważniejsze będą ich umiejętności, a nie pochodzenie. Młodsi pracownicy z zagranicy mają większe szanse na przebranżowienie i dostosowanie się do nowych realiów, a znajomość kilku języków może im w tym pomóc. Natomiast osoby starsze, które nie zdobędą odpowiednich kwalifikacji, mogą mieć trudności ze znalezieniem zatrudnienia i powinny kierować się w stronę prac niezastępowalnych przez maszyny lub tych, gdzie wdrożenie jest proste i szybkie – mówi Natalia Myskova, Head of Delivery w Smart Solutions HR.
Zjawisko to wyeliminuje wiele prostych stanowisk, co może oznaczać konieczność przekwalifikowania również w branżach, które obecnie zatrudniają dużą liczbę obcokrajowców. Pracownicy administracyjni, kasjerzy, specjaliści ds. obsługi klienta, pracownicy branży poligraficznej, ochroniarze, księgowi czy projektanci graficzni należą do grona zawodów, na których popyt będzie spadał.
Automatyzacja i sztuczna inteligencja niewątpliwie wpłyną na rynek pracy, ale nadal pozostanie wiele miejsc, gdzie człowieka nie da się zastąpić. W sektorach wymagających kreatywności, elastyczności i bezpośredniego kontaktu z ludźmi nadal będzie przestrzeń na zatrudnianie pracowników – dodaje Włodzimierz Kucharczuk, Project Manager w Smart Solutions HR.
Profil idealnego pracownika w dobie AI
Na znaczeniu będą zyskiwać nie tylko zawody bezpośrednio związane z rozwojem technologicznym. Według raportu także rolnicy, dostawcy, pracownicy budowlani, sprzedawcy, nauczyciele czy pracownicy przetwórstwa spożywczego również należą do grupy zawodów, na których popyt będzie rósł. Jest to spowodowane zmianami demograficznymi oraz transformacją ekologiczną.
W ostatnich latach obserwujemy znaczny wzrost liczby pracowników z takich krajów jak Filipiny, Ameryka Łacińska czy Indonezja. Migracja pracowników z Ukrainy do innych krajów UE sprawiła, że w Polsce ich miejsce zajmują specjaliści z Nepalu, Indii czy Filipin. W przetwórstwie spożywczym oraz rolnictwie obserwujemy stale rosnącą liczbę pracowników z tych krajów. Ponadto pracownicy z Indii i Nepalu dobrze odnajdują się w sektorze ciężkiego przemysłu, gdzie pracują jako spawacze czy ślusarze – podkreśla Włodzimierz Kucharczuk. Podobne zmiany można zauważyć w sektorach związanych z logistyką i produkcją, które coraz częściej zatrudniają pracowników spoza Polski. To właśnie w tych branżach cudzoziemcy stanowią znaczącą część zatrudnionych.
Najwięcej cudzoziemców pracuje w branżach: logistycznej (jako magazynierzy – w Smart Solutions HR stanowią 40% zatrudnionych), produkcyjnej (montaż i testy – 35%) oraz rolnej (sezonowe zbiory owoców i warzyw – do 10% zatrudnionych w zależności od sezonu). W budownictwie oraz transporcie (kurierzy i taksówkarze) stanowią łącznie 10% zatrudnionych. Natomiast w zawodach wymagających komunikacji bezpośredniej z klientem, takich jak handlowcy czy specjaliści ds. obsługi, obcokrajowców jest mało, co wynika z bariery językowej. Warto jednak pamiętać, że pokolenie dzieci cudzoziemców, które już teraz dorasta w Polsce, w przyszłości może zwiększyć swoją obecność w tych zawodach dzięki płynnej znajomości języka – dodaje Natalia Myskova.
Już nie (tylko) CV
Z raportu „Future of Jobs 2025” wynika, że luka kompetencyjna stanowi największą barierę dla pracodawców w kontekście wprowadzania zmian. 85% pracodawców uznaje za priorytet podniesienie kwalifikacji swoich pracowników, natomiast co siódmy planuje zatrudnić nowych, charakteryzujących się pożądanymi umiejętnościami.
Pracodawcy nie muszą polegać tylko na życiorysach potencjalnych kandydatów. Ważniejsza jest kompleksowa ocena ich umiejętności, na przykład poprzez symulacje czy testy psychologiczne.
W Smart Solutions HR proponujemy naszym klientom tego typu wsparcie w procesach rekrutacyjnych
w Assessment Center – mówi Agnieszka Kolanowska, Strategic Partnership Manager w Smart Solutions HR – Poprzez symulacje, testy psychologiczne, studium przypadku oraz rozmowy zespołowe, eksperci dokonują dokładnej oceny kompetencji kandydatów, identyfikują potencjalne obszary rozwoju oraz oceniają zdolność kandydata do pracy w zespole. Badamy przede wszystkim kompetencje. Takie działania przynoszą pełniejszy i bardziej autentyczny obraz kandydata, co w dłuższej perspektywie stanowi korzyść zarówno dla pracownika, jak i pracodawcy – dodaje.
Źródło danych: „Future of Jobs Report 2025” (Światowe Forum Ekonomiczne), dane własne Smart Solutions HR.
O firmie
Smart Solutions jest czołowym dostawcą usług HR działającym na rynku od 2009 roku. Firma posiada dziewięć oddziałów międzynarodowych i piętnaście biur regionalnych. Smart Solutions HR świadczy usługi takie jak m.in. praca tymczasowa, rekrutacja stała, outstaffing, legalizacja pobytu i pracy cudzoziemców, wsparcie księgowe, assessment center, audyt teczek osobowych oraz szkolenia miękkie. Misją firmy jest pomoc w zwiększaniu wydajności swoich klientów poprzez dostarczanie nowoczesnych rozwiązań i odpowiednich ludzi. Zaufało jej już 500 firm z całego świata. Smart Solutions HR należy do Eclectic Talents Group. W 2024 roku agencja otrzymała prestiżowy certyfikat „Agencja przyjazna pracownikom” przyznawany przez Konfederację Lewiatan oraz Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ).