Na początku grudnia br. Rada Unii Europejskiej zaakceptowała zmiany wprowadzone do Krajowego Planu Odbudowy. Decyzja ta spowoduje wypłatę zaliczki dla Polski — ponad 5 mld euro z programu REPowerEU, który powstał, aby zmniejszyć zależność Wspólnoty od rosyjskich paliw kopalnych i przyspieszyć transformację ekologiczną. W osiąganiu neutralności klimatycznej pomagają również Fundusze Europejskie — programy krajowe i regionalne.
Czym jest REPowerEU?
Unijny program ma zapewnić oszczędność energii, poprawiając jej efektywność. Dodatkowo zakłada zdywersyfikowania dostaw i przejście na czystą energię.[1]
W ramach działań, które uzyskają wsparcie, znajdą się m.in poprawa infrastruktury i magazynowania energii elektrycznej, usuwanie zatorów w przesyle i dystrybucji energii, a także dekarbonizacja przemysłu, szybsze upowszechnianie OZE czy przekwalifikowanie pracowników i wyposażanie ich w umiejętności ekologiczne.[2]
Na prawie 60 mld euro polskiego KPO składają się pożyczki — prawie 35 mld euro i dotacje — ponad 25 mld euro.[3] REPowerEU w Polsce to szereg reform i inwestycji. Reformy mają usprawnić procedury wydawania pozwoleń na OZE i usunąć bariery w przyłączaniu zielonej energii do sieci. A inwestycje mają silnie wesprzeć transformację energetyczną.[4]
Jakie Fundusze Europejskie na OZE?
Innym programem finansującym inwestycje w odnawialne źródła energii jest FEnIKS (Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko). Jego beneficjentami mogą stać się również przedsiębiorcy. W ramach perspektywy finansowej 2021-2027 UE planuje wesprzeć m.in. poprawę efektywności energetycznej w przedsiębiorstwach, czyli inwestycje ograniczające zużycie energii, w tym instalacje urządzeń OZE.[5]
Odnawialna energia jest niezwykle potrzebna zwłaszcza w Polsce, gdzie przez dziesiątki lat byliśmy zależni od paliw kopalnych. Według unijnych danych Polska ma jedną z najbardziej energochłonnych gospodarek wśród państw członkowskich Wspólnoty. Aby zaspokoić potrzeby kraju, jednocześnie zmniejszając wpływy m.in. przemysłu czy transportu na środowisko, warto postawić na zieloną energię — mówi Mariusz Ryło, CEO Fixit.
Oprócz programu krajowego FEnIKS, funkcjonuje również 16 programów regionalnych, które pozwolą na realizację szeregu ważnych projektów, w tym promocję, doradztwo, podnoszenie świadomości i wiedzy przedsiębiorców w zakresie wykorzystania OZE.[6]
Zielona energia — aktualny status
Udział odnawialnych źródeł energii w Polsce w końcowym zużyciu energii wzrósł do 16,1%. Jednakże w ramach Europejskiego Zielonego Ładu przyjęto kolejne cele, które zakładają do 2030 r. udział odnawialnych źródeł energii w końcowym zużyciu energii w państwach UE na poziomie 42,5%.[7] Jest więc jeszcze wiele do zrobienia.
Niskoemisyjna gospodarka prowadząca do neutralności klimatycznej przy wykorzystaniu OZE powinna być budowana przez jak największą liczbę podmiotów gospodarczych, nie tylko dużych przedsiębiorstw. Fixit bardzo wspiera tę ideę, wdrażając ją poprzez szeroką dostępność swoich usług, w tym serwis gwarancyjny m.in. inwerterów do instalacji fotowoltaicznych — dodaje Mariusz Ryło z Fixit.
Odnawialna energia jest ważna nie tylko z klimatycznego punktu widzenia, ale również gospodarczego i geopolitycznego. W 2022 roku UE po raz pierwszy wyprodukowała więcej energii elektrycznej z wykorzystaniem wiatru i słońca niż gazu. Dodatkowo aż 39% energii pochodzi obecnie z OZE.[8]
To bardzo istotne, aby kontynuować trend zielono – energetyczny. OZE dobrze, aby były wykorzystywane zarówno przez wszystkich dostawców energii, różne instytucje publiczne, firmy, ale także gospodarstwa domowe.
UE ma ambicję, aby 42,5% udziału OZE w końcowym użyciu energii w państwach członkowskich zastąpić 45%. Plan zdaje się być dość ambitny, jednak możliwy do realizacji. Potrzebne jest jednak jeszcze większe zaangażowanie środowiska interesariuszy, zarówno decydentów, jak i beneficjentów. Kluczem do osiągnięcia celu jest dobra informacja, promocja, edukacja a w końcu wsparcie finansowe i doradcze wszystkich planowanych projektów.
[1] https://www.consilium.europa.eu/pl/infographics/repowereu/
[2] Ibid.
[3] https://www.pap.pl/aktualnosci/mozdzanowska-5-mld-euro-zaliczki-dla-polski-z-kpo-przyspieszy-realizacje-projektow
[4] Ibid.
[5] https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony/finansowanie-oze-z-funduszy-europejskich
[6] Ibid.
[7] https://www.parp.gov.pl/component/content/article/85317:wykorzystanie-energii-odnawialnej-w-biznesie-parp-zaprasza-na-kolejne-spotkanie-z-cyklu-idea-rozwoju-twojego-biznesu
[8] https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/european-green-deal/repowereu-affordable-secure-and-sustainable-energy-europe_pl