Artykuł sponsorowany
Jednym z rodzajów tłumaczeń ustnych są tłumaczenia konferencyjne. Używa się ich w czasie spotkań biznesowych, konferencji naukowych, prezentacji, posiedzeń i wielu innych wydarzeń, w których uczestniczą osoby posługujące się różnymi językami. Bez zbytniej przesady można stwierdzić, że tłumaczenia konferencyjne są najtrudniejszym i najbardziej wymagającym dla tłumacza rodzajem przekładu. Dlaczego?
Czym jest i na czym polega tłumaczenie konferencyjne?
Tłumaczenie konferencyjne polega na dokonaniu przekładu wypowiedzi prelegenta i odbywa się zawsze na żywo, w czasie rzeczywistym – tłumacz konferencyjny uczestniczy więc w spotkaniu i słucha przemówienia, aby móc je przetłumaczyć. Jak łatwo się więc domyślić, w jednym wydarzeniu mogą uczestniczyć tłumacze ustni różnych języków, w zależności od tego, czy pozostali uczestnicy porozumiewają się np. w języku angielskim, niemieckim, włoskim czy jakimkolwiek innym języku – każdy z nich będzie potrzebował „własnego” tłumacza.
Tłumacz konferencyjny – specyfika jego pracy
Tłumacz konferencyjny musi mieć szereg umiejętności zawodowych (doskonale posługiwać się językami, z których i na które tłumaczy, mieć dobrą dykcję), ale także pewnych cech osobowości – w jego zawodzie przydadzą się otwarty umysł i szybka adaptacja, umiejętność pracy pod presją czasu i odporność na stres. Zupełnie inaczej zatem wygląda praca tłumacza wykonującego np. tłumaczenia biznesowe czy specjalistyczne, choć i one wymagają doskonałych kompetencji językowych.
Czy każdy może zostać tłumaczem konferencyjnym?
Wymagania, jakie stawia się tłumaczowi konferencyjnemu, są na tyle rygorystyczne i liczne, że nie każdy nadaje się do wykonywania tego zawodu. To praca w gruncie rzeczy wyczerpująca i stresująca.
Rodzaje tłumaczeń ustnych
Są dwa rodzaje tłumaczenia ustnego wykorzystywanego na konferencjach z udziałem uczestników wielojęzycznych – jednym z nich jest tłumaczenie symultaniczne, a drugim tłumaczenie konsekutywne. I choć ogólnie rzecz ujmując polegają na tym samym, to realizowane są na dwa różne sposoby.
Tłumaczenia symultaniczne – czym są?
Tłumaczenie symultaniczne to tłumaczenie ustne, które polega na tłumaczeniu wypowiedzi prelegenta w tym samym czasie, w którym wypowiedź ta jest przez niego wygłaszana. A ponieważ obydwie osoby mówią równocześnie, tłumacze ustni przebywają w dźwiękoszczelnych kabinach wyposażeni w słuchawki i mikrofon. To pozwala dobrze słyszeć wypowiedź zarówno tłumaczowi, jak i jego odbiorcy i zapobiega niepotrzebnemu chaosowi i zamieszaniu w czasie wydarzenia.
Tłumaczenia ustne konsekutywne są szczególnie wymagające – tłumacz musi w tym samym czasie słuchać wypowiedzi, tłumaczyć ją i wypowiadać. To sprawia, że musi się w pełni skupić na swojej pracy, aby nie przeoczyć żadnej istotnej myśli, wątku czy znaczącego wyrażenia i zachować kontekst pierwotnego tekstu. Dlatego właśnie każdego prelegenta obsługuje dwuosobowy zespół tłumaczy, którzy wymieniają się w kabinie co około 20 minut.
Tłumaczenia konsekutywne – na czym polegają?
Inaczej jest z tłumaczeniem konsekutywnym. W jego przypadku wypowiedzi prelegenta tłumaczy tylko jeden tłumacz ustny. Zasadnicza różnica polega na tym, że tłumacz wypowiada przetłumaczoną wypowiedź wtedy, gdy prelegent skończy swoją. Oczywiście nie jest możliwe, aby tłumacz wysłuchał w całości mowy trwającej kilkanaście czy kilkadziesiąt minut i potem ją przetłumaczył.
Prelegent wypowiada więc kilka zdań, robi przerwę na wypowiedź tłumacza i dopiero po niej podejmuje przemowę. Tłumacz konferencyjny wypowiada swoją mowę w pierwszej osobie i odwzorowując ton głosu prelegenta – dzięki temu możliwe jest bardzo precyzyjne przekazanie treści i intencji oratora.
W takim przypadku nie są potrzebne kabiny dźwiękoszczelne ani sprzęt audio, tłumacz stoi bowiem tuż obok uczestników wydarzenia. Ale wadą tego rodzaju tłumaczenia jest fakt, iż czas trwania konferencji znacznie się wydłuża – obejmuje ona przecież w gruncie rzeczy aż dwie przemowy.
Kiedy stosowane jest tłumaczenie symultaniczne, a kiedy konsekutywne?
Wybór odpowiedniego rodzaju tłumaczenia konferencyjnego powinien być bardzo starannie przemyślany, sprawdzają się one bowiem w różnych sytuacjach i okolicznościach. Dla wydarzeń, w których uczestniczy bardzo duża ilość osób posługujących się różnymi językami, lepszym wyborem będzie tłumaczenie symultaniczne, które pozwala zachować względną ciszę na sali, ułatwia więc uczestnikom konferencji pełne skupienie się na wypowiedzi tłumacza.
Z drugiej jednak strony nawet duże wydarzenie może obsłużyć tłumacz konsekutywny, jeśli wszyscy uczestnicy poza jednym lub dwoma dysponują znajomością tego samego języka (zwykle języka angielskiego).
Podsumowanie
Tłumaczenie konferencyjne – zarówno symultaniczne, jak i konsekutywne – to wyjątkowo trudny i stresujący dla tłumacza rodzaj tłumaczeń ustnych. Ale obecnie stosowany jest bardzo często, bowiem umożliwia komunikację i wymianę informacji pomiędzy specjalistami z całego świata.