Model zarządzania, czyli trwały sposób, w jaki organizacje wpływają na pracowników i przeprowadzają działania operacyjne, to jedno z podstawowych zagadnień decydujących o sukcesie biznesowym. O jakich modelach zarządzania najczęściej mówimy? Które z nich są korzystniejsze dla organizacji, a które mogą negatywnie wpływać na jej konkurencyjność?
Model tradycyjny (hierarchiczny)
To najstarszy i najbardziej powszechny model zarządzania, oparty na strukturze hierarchicznej. Decyzje podejmowane są na szczycie i przekazywane stopniowo w dół. Komunikacja jest jednokierunkowa, a prace są podzielone według specjalizacji. Zalety tego rozwiązania to klarowna struktura organizacyjna i prosta linia komunikacji. Wadą natomiast jest brak elastyczności i zniechęcanie do innowacji. W wielu wypadkach oddolne inicjatywy nie mają szans na przebicie się do najważniejszych osób, przez co zarządzający często nie mają pełnego obrazu na temat tego, jak firma faktycznie funkcjonuje.
Model zarządzania przez cele
Model ten skupia się na określaniu i osiąganiu celów organizacji. Każdy pracownik ma jasno określone cele, a osiągnięcia są regularnie monitorowane i oceniane. Do jego zalet zalicza się obecność wyraźnych, mierzalnych i określonych w czasie celów dla każdego pracownika i skoncentrowanie na wynikach. Może on jednak prowadzić do nadmiernego nacisku na krótkoterminowe cele, czy np. przeładowania obowiązkami, gdy organizacja wyznaczy zbyt ambitne i nierealistyczne cele.
Model partycypacyjny (demokratyczny)
Ten model zakłada, że decyzje podejmowane są we współpracy z pracownikami. Każdy ma wpływ na proces podejmowania decyzji, co zwiększa zaangażowanie i motywację. Korzyścią z tego rozwiązania jest wysokie zaangażowanie pracowników oraz zwiększona kreatywność i innowacyjność. Wady natomiast pojawiają się, gdy firma jest w momencie wymagającym szybkiego działania. Może prowadzić do wydłużenia procesu podejmowania decyzji.
Model charyzmatyczny
W tym przypadku mamy do czynienia z firmą, w której decyzyjność jest skupiona wokół osoby jednego, silnego lidera. Zazwyczaj jest to założyciel-wizjoner, który odpowiada za sukces przedsiębiorstwa. Model ten sprawdza się na samym początku działalności, gdy założyciel jest w praktyce jedyną osobą, która ma pomysł na rozwój i wyznacza kierunek działania firmy. Im organizacja większa, tym jednak znaczenie lidera może spadać, co będzie wymuszało wytworzenie nowego modelu zarządzania. Ponadto osoba ta może podejmować decyzję na podstawie niejasnych przesłanek czy niekompletnych danych, co negatywnie wpływa na jakość działań.
W organizacjach, które już funkcjonują na rynku, wybór odpowiedniego modelu zarządzania zależy od wielu czynników. Zagadnienie to jest ściśle powiązane z kulturą organizacyjną, której elementami są m.in. komunikacja, organizacja pracy czy styl zarządzania właśnie. W wielu wypadkach zmiana stylu nie jest jednostkowym krokiem czy odgórną decyzją, ale wiąże się ze zmianami w kilku obszarach kultury organizacyjnej. W Impact uważamy, że poprzez nowoczesne programy rozwojowe firmy mogą modyfikować swoją kulturę organizacyjną, a co za tym idzie, także model zarządzania.
Zobacz także: https://www.impactinternational.com/pl/blog/jak-wybrac-skuteczny-model-zarzadzania-w-organizacji